Μπαλανίκα Κ., Κονίδα Κ., Τσιάμης Κ., Σαλωμίδη Μ. και Παναγιωτίδης Π.
Τα μακροφύκη της ανώτερης υποπαράλιας ζώνης χρησιμοποιούνται ευρέως για την εκτίμηση της οικολογικής ποιότητας και των μακροπρόθεσμων αλλαγών σε ένα παράκτιο οικοσύστημα. Ο Σαρωνικός κόλπος υπήρξε μια από τις πιο επιβαρυμένες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα με τη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού της Ψυττάλειας στα τέλη του ’90, ξεκίνησε η μελέτη των μακροφυκών της περιοχής. Κάθε χρόνο συλλέγονταν μέσω της «καταστροφικής» μεθόδου τρία εποχικά δείγματα από σταθμούς δειγματοληψίας κατά μήκος των ακτών του κόλπου. Τα αποτελέσματα έδειξαν μια σαφή μείωση τόσο των νιτρόφιλων χλωροφυκών όσο και της συνολικής φυτοκάλυψης, γεγονός που υποδεικνύει τον σταδιακό περιορισμό του ευτροφισμού του Εσωτερικού Σαρωνικού. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, μείωση παρουσίασαν και οι πληθυσμοί του φαιοφύκους Cystoseira που θεωρούνται ως εμβληματικά είδη των καθαρών νερών. Ωστόσο, η μείωση σε αυτή την περίπτωση οφείλεται σε παράγοντες όπως η υπερβόσκηση από τους αχινούς και η καταστροφή των ενδιαιτημάτων. Συνεπώς, με βάση τα μακροφύκη καταγράφηκε σαφής τάση βελτίωσης της οικολογικής ποιότητας του Σαρωνικού κόλπου. Ωστόσο, η πληθυσμιακή αύξηση και η επέκταση της μητροπολιτικής περιοχής των Αθηνών προς την ανατολική Αττική θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την μέχρι τώρα πορεία με αμφίβολα αποτελέσματα για το μέλλον.
Marine macroalgae of the upper sublittoral zone are widely used for assessing the ecological quality and long-term changes in a coastal ecosystem. The Saronikos Gulf was considered as one of the most polluted areas of the Eastern Mediterranean Sea. Along with the waste treatment plan of Psittalia in the late ’90s, the monitoring of Saronikos’ macroalgae began. Every year three seasonal samples were collected by the destructive method from the sampling sites along the Gulf’s coastline. The results revealed a clear reduction of both nitrophilous algae and the overall algal coverage, suggesting a gradual improvement in the trophic status of the Inner Saronikos Gulf. Nevertheless, the populations of Cystoseira, which are considered to be emblematic species of pristine ecosystems, were also reduced. This reduction of Cystoseira populations is connected to sea-urchin overgrazing and habitat destruction. In conclusion, a clear trend towards improved environmental quality was recorded based on macroalgal populations; however, the increase of population and the expansion of Athens metropolitan area towards eastern coasts of Attica could jeopardize the progress so far with unpredictable consequences.
