Πηγές και κάθετες ροές πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων στη Νοτιοδυτική Μαύρη Θάλασσα

Σκοπό της παρούσης εργασίας αποτέλεσε η διερεύνηση των πηγών αλλά και των κύριων μηχανισμών που ελέγχουν την κάθετη κατανομή των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (ΠΑΥ) στο καθιζάνον σωματιδιακό υλικό της νοτιοδυτικής Μαύρης Θάλασσας. Για το σκοπό αυτό ποντίστηκε στην περιοχή μία διάταξη δύο ιζηματοπαγίδων (43^o01,812Ν, 29^o28,498Ε) σε βάθη 1000 και 2000 μέτρων, στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος SESAME. Η συλλογή των δειγμάτων καθιζάνοντος σωματιδιακού υλικού πραγματοποιήθηκε για διάστημα ενός έτους, από τον Οκτώβριο του 2007 μέχρι τον Οκτώβριο του 2008, σε διαστήματα 15 ή 16 ημερών. Η ολική συγκέντρωση των ΠΑΥ κυμάνθηκε από 299 μέχρι 3537 ng g^-1 σωματιδιακού υλικού με
μέση τιμή 1187±698 ng g^-1, ενώ η ολική κάθετη ροή τους από 17 μέχρι 310 ng m^-2 d^-1 με μέση τιμή 128±87 ng m^-2 d^-1. Οι τιμές αυτές είναι υψηλότερες από αυτές που έχουν αναφερθεί σε αντίστοιχα βάθη ιζηματοπαγίδων της δυτικής Μεσογείου και σημαντικά υψηλότερες σε σχέση με εκείνων της ανατολικής Μεσογείου, ενώ μπορούν να συγκριθούν ικανοποιητικά με αυτές που έχουν αναφερθεί για τη θάλασσα του Αλμποράν. Η χρήση διαγνωστικών λόγων τόσο για τους χαμηλού όσο και για τους υψηλού μοριακού βάρους ΠΑΥ καταδεικνύουν ποικιλία πηγών
προέλευσης, με κύριες τις πυρολυτικές και πετρογενείς, ενώ όπως προκύπτει από τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων, η ολική ροή σωματιδιακού υλικού στην υπό εξέταση περιοχή καθορίζει τη ροή των ΠΑΥ προς τα βαθύτερα στρώματα της υδάτινης στήλης.

The aim of this study is to assess the sources and major processes controlling the vertical transport of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in the open SW Black Sea. To this purpose, one instrumented array was moored (43^o01,812Ν, 29^o28,498Ε; 2000m depth) equipped with two automated time-series sediment traps set at 1000m and 2000m water depth as part of the SESAME IP. Samples were collected during 15 or 16 days intervals over a period of 12 months from October 2007 to October 2008. Total PAH (TPAH₂₃) concentrations ranged from 299 to 3537 ng/g averaging 1187±698 ng/g, while TPAH₂₃ fluxes ranged from 17 to 310 ng m^-2 d^-1 averaging 128±87 ng m^-2 d^-1.These values are higher than those reported in sediment trap studies from the open Western Mediterranean basin and significantly more so, of the Eastern Basin, but compare well to those reported for the open Alboran Sea. Diagnostic ratios of both low and high MW compounds evidence the presence of PAHs deriving from multiple sources such as wood, coal and petroleum combustion. Mass flux is the driving parameter for TPAH flux variations as indicated by Pearson linear correlation coefficients.